Lembranza de Dorotea Bárcena

Marchas Dorotea, Agasallo de sombras, agnus dei; actriz daqueles tempos en que o teatro era rito, tanto fóra como dentro da escena. A actriz de furgoneta, descargas e trafegos dos trebellos: focos, xelatinas e cestos para o vestiario, e cámaras negras de fondo. Todo feito na casa.
Tod@s a unha; e persegue ao Concelleiro, que non embebede que hoxe non cobran @s cómic@s.
Ficheches o imposible, agarrarte a grupa do cabalo e non conseguir soltarte por fortes que soprasen os ventos da antiga farsa.
Teatreira, proletaria de escena, impoñente e tenra; pouco tratei contigo, mais recordo verte gozar nos camerinos, máis dunha vez, despois da función; todo o corpo ebulindo, a maquinaria criativa inda estaba en movemento.

Vaste Dorotea:

recalcitrante teatreira, sen remedo.

RSS

Aniversario del bolígrafo

El 29 de septiembre, se cumplieron 117 años de la invención de esa maravilla, de útil escritural, el bolígrafo, que evitó el uso de los papeles secantes en los cuadernos del colegio.


Su creador, Ladislao Biro (1899-1895), un periodista argentino, de origen húngaro, y su hermano, György, químico, supieron dar el paso del trazo sangrante de la lapicera fuente a un instrumento de escritura, con un depósito rellenable, con una esfera en la punta que regularía el paso de la tinta de manera más limpia y práctica.
Patentaron su prototipo en 1938. “La tinta no se secaría en el tanque pero sí en el papel”.

Nuestro popular boli, “fue registrado con la marca Bolígrafoen 1946 por el industrial catalán Amadeo Arboles, en 1946.”1
Los BICS no fueron sino una adaptación de aquel invento, modificado por una casa francesa especializada en productos desechables.
A pesar de las mejoras no dejó de ser un milagro de diseño, para un uso polifacético.

Mi generación fue la primera que pudo prescindir del tintero y el papel secante y que modificaría determinantemente su manera de escribir.
Yo fui una de esas adictas al bolígrafo, primero de punta gruesa, azul, negro, verde y rojo (para subrayar) con los que hacíamos los deberes.

Los agujeritos de la carcasa, de cuerpo hexagonal, regularían la presión interna para evitar la condensación y las fugas de tinta.
Quién no la llenó de proyectiles, en forma de granos de arroz, ¡mejor que el tirachinas!.
Y mucho tendrán que contar l@s expertos en “chuletas”.
Lo dicho, larga vida al birome, laesferográfica, elbiro, como le llaman en Argentina; en definitiva, al bolígrafo.
1 Ezcura, Magdalena y Grávalos, Goyo (2010): Instrumentos de escritura manual y sus tintas, Buenos Aires. Ediciones La Rocca.

Servicios ofrecidos por el Gabinete Caligráfico MBC: – Pericias caligráficas de textos y firmas – Análisis documental – Lingüística Forense – Pericias caligráficas desde todos los soportes escritos; muros y paredes – Datación y análisis de tintas – Dictámenes por escrito y ratificación forense – gabinetecaligrafico(a)gmail.com / tfno.: 669 060 265 /
RSS

Carta de despedida Alexandre Bóveda

Se cumplen 80 años del fusilamiento del intelectual galleguista Alexandre Bóveda (1903-1936) uno de los redactores del incipiente Estatuto de Galicia, e impulsor del Partido Galeguista. 
Acusado de traición por los rebeldes del Frente Nacional, es condenado a muerte el 13 de agosto del 36, sentencia que se ejecuta cuatro madrugadas más tarde en Poio (Pontevedra).
Reseño en esta entrada -que tomo del «Caderno da crítica de Ramón Nicolás»–  la carta, de las tres que escribe esa madrugada,  dedicada por Bóveda a su mujer, Amalia Álvarez Gallego.

Cómo imaginarse el valor de una persona capaz de agarrar la pluma en esos momentos, en que las palabras parecen desplomarse sobre el papel; y sin embargo, se aferra -al menos- a la génesis de sus pensamientos, el convencimiento de de que la lucha por su Tierra, por sus ideales, sobrevivirían a un tradicionalismo resistente a los cambios de la estructura social básica.

Transcripción:
Choliños, miña Peque, Vidiña:

    Quixera escribirche moito. Mais xa sabes canto poidera decirche.

   Perdóame todo, que os peques me lembren sempre, que cumplan tódolos meus encargos.

   Eu, almiña estarei sempre con vós como cho prometín.

   Faltan uns minutos e teño valor, por vós, pola Terra, por todos. Vou tranquilo. Adeus vidiña.

   Vive para os peques e os vellos; abrazáos, confórtaos. Se Ti, miña Pequeniña admirable, a máis valente de todos. Alá sentirei ledicia e satisfacción de Ti e de todos.

   Lembrareivos sempre, velarei sempre por vós.

  Adeus, contigo, cos peques, cos vellos todos, estarei sempre na lembranza, na máis grande, na máis fonda, na máis infinda das apertas, o voso

Xandre.
PS/ Recei contigo
RSS

El terror cotidiano en los cuentos de Pardo Bazán*

La mayor parte de la bibliografía dedicada a Emilia Pardo Bazán la sitúan en la escuela naturalista y a pesar de los elementos gore que se aprecian en ella,nadie la ha reivindicado como un exponente del género de terror, o lo siniestro en la literatura española.La escritora ha expresado a menudo su idea de que el crimen está inserto en el día a día de la gente. Ratifica su convencimiento de queNo hay acontecimiento extraño, monstruoso, espeluznante y peregrino que no conozcamos por la realidad”.
Este artículo pretende irrumpir de modo sucinto en la narrativa breve de Pardo Bazán para abordar el fenómeno criminal, razonado cotidianamente a través de sus artículos en prensa.Poniendo en tela de juicio a la escuela criminalística italiana, donde el crimen se desvela como un atavismo, seña de identidad de nuestro yo más primitivo; a través de la proyección de la violencia, en sus diversas formas, la escritora elabora un amplio retrato del ser humano (complejos, represiones o venganzas) que nos llevan a pensar si los elementos macabros de la narrativa de Pardo Bazán son espejo de la realidad o la expresión de los fantasmas de la autora. …/…

Key words
Emilia Pardo Bazán, crime, suicide, criminology school, short stories

RSS

Perder a cabeza

Estes día atrás estiven preparando un artigo para unha prestixiosa revista de hispanistas polaca, sobre o medo. Non vou adiantar o contido porque sería romper a confidencialidade antes de que se publique.
Estaba tan inmersa en divagacións literarias e teóricas que en momentos sentínme atenazada de non saber por onde tirar ou como resolver o asunto.
Na inminente necesidade de poñer os pés na terra, chamei a unha amiga coa que mantiña unha relación, libre de disquisicións filosóficas, polo tanto, de trastornos intelectuais, que me aseguraba unha resposta espontánea, e pregunteille que era, para ela, o medo.
Divagou, sorprendida, como a quen pillan fóra de contexto, así que formuleille correctamente a pregunta: a que lle tes medo?.lect.bis.
Aspiraba a unha resposta de sentido común; contaba cun motivo físico, como obxecto do medo; unha agresión, algo tan feminino; ou a algo fantasmagórico, ou abstracto: a soidade, a escuridade, que sei eu.
Pero non foi así: “Teño medo a perder a cabeza”, respondeu.
Repregueime aos meus escritos e repasei as últimas notas e referencias bibliográficas. Levaba días lendo contos de terror, que non me impedían apagar a luz con tranquilidade; nin me obrigaban a mirar tras as portas; nin a volverme coa sensación que alguén me seguía.
A pesar diso experimentaba un cansazo horroroso, deitábame ás tantas esgotada como se me desen unha malleira.
A resposta simple teño medo a perder a cabeza, dábame voltas e planeaba sobre os contos que máis me aterrorizaban, indudablemente, con motivo. En todos, a (ou el) protagonista víase desbordado por unha presión síquica que non podía dominar; con distintos desenlaces, que pasaban pola desvinculación entre a emoción e o xuízo racional.
Aí radicaba realmente o terrorífico, pensei, e tamén considerei necesario volver a reconstruír o artigo, pero xa era tarde.
Seica hai casualidades na vida. Nun parque da miña ciudade, hai unha fermosa escultura do escultor Nogueira. Toda a miña vida pasando diante dela pero non a fotografara ata había uns meses. A escultura, que podería representar un instante de intimidade entre dúas amigas que intercambian confidencias e libros, sufrira unha sabotaxe. Tiven que buscar a foto para poder recordala como realmente fora, porque hai unhas tardes as mozas confidentes apareceron decapitadas. Para a miña delicia, neste caso, un áxil servizo municipal reparounas e as cabezas volveron a estar sobre os ombreiros, pero non sempre sucede o mesmo.

Servicios ofrecidos por el Gabinete Caligráfico MBC: – Pericias caligráficas de textos y firmas – Análisis documental – Lingüística Forense – Pericias caligráficas desde todos los soportes escritos; muros y paredes – Datación y análisis de tintas – Dictámenes por escrito y ratificación forense – gabinetecaligrafico@gmail.com / tfno.: 669 060 265 /

RSS

Del cañonazo a la autoayuda: notas sobre violencia de género

Ese día, 25 de noviembre, el ayuntamiento de Vigo había convocado a centros de enseñanza, públicos y privados a celebrar un acto lúdico-reivindicativo con motivo del Día internacional contra la violencia de género (VdG).
Este tablero de libre expresión fue colocado una calle céntrica, para que las y los jóvenes pudieran plasmar su opinión acerca de la violencia de género, sin cortapisas.
La foto del tablón fue tirada a media mañana, por lo que ignoro qué hubiera dado de sí esta tribuna, pero los contenidos no son nada alentadores, ni originales y salvo algún caso, tampoco provocadores; aunque sí ilustrativos, por ejemplo, de la diferente valoración que tienen las chicas y los chicos acerca de la VdG.
Unos simples datos que suscitarían posteriores reflexiones, más pormenorizadas.
Gracias a estas notas, comprobaremos que los chicos salvaguardan la masculinidad de cualquier asomo de machismo. Hablan de los hombres como de los malos de la película; ven los toros desde la barrera.
El violento, los violentos, son seres excepcionales; son malos, la valoración moral prima sobre la idea de justicia.
(un)Hombre que maltrata a una mujer es un cobarde (n.6)
El instinto de posesión tampoco es considerado violencia en los chicos.
Un hombre no maltrata a su mujer. (n.8)
Acusan la superioridad genérica de los hombres sobre las mujeres y sustentan el tópico del respeto sobre el concepto justicia.
Las mujeres también son personas, hay que respetarlas y amarlas (n.12)
Las mujeres sienten el victimismo colectivamente, no son excepcionales y lanzan expresiones exhortativas a sus congéneres (fíjense en el uso de la segunda persona) como estímulo y/o autoayuda.

Yo soy mía (n.1).
Denuncia, basta de humillaciones (n.4)
Vales más de lo que crees (n.14)
Los chicos desvelan una considerable simplicidad léxica, reduciendo el campo semántico del término VdG al sujeto maltratador y al verbo maltratar, algo que indica más que la pobreza de expresión, una deficiente asimilación del asunto que nos ocupa.
¿O será, en el fondo, desinterés, lo que los lleva a repetir sin tino conceptos aprendidos que no repercuten en las mentes propias ni ajenas?
Entre las notas, en grandes tipos (otro aspecto a considerar desde el punto de vista grafológico) dos mensajes que proceden de manos y cerebros más desarrollados: un cañonazo scum
Una recortada por favor (n.10)
Si te levantan la mano, córtasela (n.11)
Resalto, por fin esta nota, a medio camino entre desiderata y consejo de amiga
Eres dueña de tu propio cuerpo
Tú decides cuándo y con quién
Eres libre de vestirte como quieras
tus amigos los eliges tú
No tienen derecho a pegarte (n.13)

Servicios ofrecidos por el Gabinete Caligráfico MBC: – Pericias caligráficas de textos y firmas – Análisis documental – Lingüística Forense – Pericias caligráficas desde todos los soportes escritos; muros y paredes – Datación y análisis de tintas – Dictámenes por escrito y ratificación forense – gabinetecaligrafico@gmail.com / tfno.: 669 060 265 /

RSS

Del machismo, ¿se sale?

Del machismo, ¿se sale? Sólo era un titular de una revista que no leí, pero que me llamó la atención. La portaba una mujer en la marcha contra las Violencias machistas, del día 7 de noviembre. 


Ahí caí en lo que realmente me llamó la atención, en lo paradógico, «nunca se sale del machismo». Se puede «salir» de una relación opresora, de cierto maltrato privado, pero no del machismo estructural en el que vivimos y aprendemos a navegar.

Con la sola presencia de ese gran cartel portando una mujer insinuante y objetivizada, mientras desembocaba la manifestación contra las «Violencias machistas» se confirma la contradicción reinante en esta sociedad. Las mujeres, a pesar de los discursos y de las buenas voluntades de los políticos el día 25 de noviembre, estamos atrapadas.


Servicios ofrecidos por el Gabinete Caligráfico MBC: – Pericias caligráficas de textos y firmas – Análisis documental – Lingüística Forense – Pericias caligráficas desde todos los soportes escritos; muros y paredes – Datación y análisis de tintas – Dictámenes por escrito y ratificación forense – gabinetecaligrafico@gmail.com / tfno.: 669 060 265 /

RSS

Indicios ou evidencias? (I)

Indicios ou evidencias? (I)

Indicios ou evidencias é nomenclatura común en calquera investigación. Toda persoa especialista (peritus) aspira a ser a peza clave dunha investigación que conduza a aclarar un caso civil, social ou penal.
Somos perseguidoras/es da verdade. Non hai cousa que máis incomode @s profesionais da pericia que non poder chegar a deduccións, ou mellor, a conclusións nidias e evidentes sobre un asunto calquera. Pero hai un importante número de ocasións en que a argumentación absoluta resulta imposible.
Non por iso debe desdeñarse a pericia ou a/ao profesional, e ser consciente de que un dictame é un medio de proba, por ende un camiño, non unha meta inexpugnable.
Fronte ao “perito estrela” nós non gañamos xuízos, colaboramos coa xustiza.

Por outro lado, é de común crenza que a ciencia aporta valores infalibles. Cantas veces neste traballo temos que enfrontarnos a miudezas que poden ser senón definitivas ailladamente, si determinantes en conxunto. Por exemplo, a prioridade dun trazo sobre outro, nunha rúbrica; algo non sempre discernible pero cando se consegue, pode ser un tesouro.
É cando unha confía no día que se poida acceder a unha proba química que dilucide as décimas de segundo que tarda un trazo de pluma fonte, ou de tinta xel en pasar por riba do outro.

As probas, indicios ou evidencias, do inglés, evidences, veñen sendo o mesmo, pezas do puzzle, que non sempre encaixan, por moi cientificamente que se actúe. Así o comprobamos coas testemuñas dos peritos do Caso Asunta, mentres o xurado popular se retira a deliberar.
RSS

Manuscritos de Goytisolo

«Juan Goytisolo deposita dous manuscritos inéditos na Caixa das Letras»

A eterna pregunta, sobre todo desde que Finlandia proxentou a progresiva desaparición da escrita manual nas aulas. Que valor se lle vai dar á escrita de lápiz e papel? Valor de reliquia?
De momento apreciamos que, a medida que se informatiza o noso mundo e nos distanciamos da escrita manual, esta vai cobrando valor.
Juan Goytisolo, El Mundo
Sucede con todo o manual, a artesanía trascende o uso cotiá para se converter en manifestación artística.
Imprevisible o que sucederá coa escrita, pero do que non queda a menor dúbida é que aínda ningún procedemento electrónico é quen de captar todos os parámetros que caracterizan a nosa escrita manual. Moito menos o noso estado emocional á hora de escribir.
Cando o 5 de xaneiro de 2031 se abra a Caixa das Letras do Instituto Cervantes que garda os manuscritos de Goytisolo, non soamente poderemos degustar “un poemario devocionario con dúas citas de san Juan de la Cruz e un manuscrito completo que mestura memoria, autofición e unha especie de inventario”) leremos a idade e a paixón de Goytisolo no momento de escribilo; o goce e a paixón que o autor plasmou nel. Reviviremos en corpo e “alma” ao poeta que prolongará a súa presencia entre nós.

Esperemos estar presentes para contalo.

RSS
Esta web utiliza cookies propias y de terceros para su correcto funcionamiento y para fines analíticos. Contiene enlaces a sitios web de terceros con políticas de privacidad ajenas que podrás aceptar o no cuando accedas a ellos. Al hacer clic en el botón Aceptar, acepta el uso de estas tecnologías y el procesamiento de tus datos para estos propósitos.
Privacidad